
Dé 5 argumenten tegen zelfhulpboekjes
Er moet mij iets van het hart…
tijdens een wat verveelde facebooksessie kwam ik een reclame tegen van een zoveelste zelfhulpboekje. Ik zal de titel niet noemen, maar het ging om iets als ‘het omarmen van de dingen waar je niet trots op bent’, een werkboekje met 10 stappen.
En dat ergert me…En dit is waarom:
- Eerst een bekentenis: ik heb veel van dit soort boekjes ook in de kast staan. Ik heb ze gelezen, mooi gevonden, inzichten opgedaan etc. Maar de grote verandering…bleeft uit. Nu weet ik waarom: dit heeft alles te maken met het beloningscentrum in onze hersenen. Het kopen en lezen van zo’n boek geeft een goed gevoel: ‘ik heb een probleem en ik doe er iets aan.’ Maar vervolgens dóe je niks… Dit beloningssysteem houdt je dus eigenlijk voor de gek; het geeft een beloning vóór je het echte werk hebt geleverd.
- Deze boeken beloven meestal iets wat ze niet waar kunnen maken. Ze gaan vaak over onderwerpen die gepaard gaan met zware en ingewikkelde psychische arbeid. Als therapeut en supervisor, maar ook als client en ervaringsdeskundige zie en ervaar ik hoe moeilijk en weerbarstig is om jezelf te accepteren, of om bepaalde patronen in je leven te veranderen. En dat het bijna onmogelijk is dit te doen zonder de hulp en steun van anderen. Titels als: ‘in 7 stappen hersenchirug’, of ‘fluitend bevallen’ neemt niemand serieus, waarom dan wel als het gaat om ingewikkelde levenskeuzes die frustratie, pijn en doorzettingsvermogen vergen.
- Veel boeken appelleren aan een verlangen om een ‘betere’ versie van onszelf te worden, terwijl heel vaak pas echte verandering plaatsvindt wanneer we accepteren wie wij zijn.
- Gelukkig gaan inmiddels meer zelfhulpboeken over het accepteren van wie we nu zijn, in onze schaamte, onzekerheid, imperfectie. Maar ook daar zie ik een trend om dit tot een kunst verheven: ‘goh, wat kun jij ontzettend knap je kwetsbaarheid laten zien’. Je kwetsbaarheid laten zien, blijft namelijk altijd…kwetsbaar! Als het makkelijker wordt, kun je je afvragen of je je nog wel echt kwetsbaar opstelt.
- Mij werd het schrijven van een boek ooit aangeraden door een marketing-coach. Je zet jezelf wel op de kaart, was de redenering. Veel boeken (echt niet allemaal) zijn dus ‘teasers’, bedoeld om je te lokken. Daar is op zich niks mis mee, tenzij het boek meer belooft.
Het leven is grotendeels wel ok, soms zwaar k…, en soms geweldig. Soms lopen we vast in patronen die schadelijk zijn voor onszelf en voor anderen. Het vergt tijd, tranen en frustratie en steun om daarmee te leren omgaan. Een mens is een relationeel wezen, zonder de Ander is er geen Ik. Zonder wijze ouder, vriend, partner, coach, therapeut kom je niet verder. Het is de bedoeling om dit samen te doen. En niet in bed met een boek! (hoe mooi en waar de inhoud ook is).
p.s. als ik ooit nog met een boek kom, neemt niemand me meer serieus, vrees ik.